In 2022 leefde ongeveer 1 op de 50 Nederlanders met de voor zowel patiënt als omgeving ingrijpende gevolgen van een beroerte. Een beroerte kan zowel in de vorm van een herseninfarct als een hersenbloeding voorkomen. Een herseninfarct komt vier keer zo vaak voor als een hersenbloeding. Een beroerte kan voortkomen uit hart- en vaatziekten.
Bij een TIA (Transient Ischaemic Attack) komen dezelfde klachten voor als bij een beroerte, maar na een TIA herstellen deze klachten weer volledig. Een TIA kan een voorteken zijn van een aankomende beroerte, bezoek daarom altijd uw huisarts als u denkt dat u een TIA hebt of hebt gehad. Welke klachten u kunt herkennen staan hieronder beschreven.
De gevolgen van een beroerte leiden tot een grote ziektelast en verlies van kwaliteit van leven door onder andere problemen op het gebied van lopen en balans. Eén jaar na de beroerte valt 50-75% van de CVA-patiënten, bijna twee keer zo vaak als gezonde leeftijdsgenoten.
Fysiotherapie gericht op de motoriek, het bewegen, van de patiënt is bewezen effectief na een beroerte. Samen met de fysiotherapeut wordt er gewerkt aan doelen als het verbeteren van het lopen, de balans, valpreventie en het uitvoeren van activiteiten in het dagelijks leven (ADL).
Klachten na een beroerte
Aan een beroerte kunt u verschillende klachten overhouden. Bijvoorbeeld een halfzijdige verlamming in arm of been, moeite met praten, vermoeidheid en overprikkeling. Dit verscheelt erg per persoon, vanwege de locatie en grootte van de schade in de hersenen.
Onderzoek en behandeling
Afhankelijk van de klachten (restverschijnselen) gaat u na uw opname in het ziekenhuis naar huis of eerst naar een revalidatiecentrum. U kunt bijvoorbeeld behandeld worden door een logopedist (spraak), ergotherapeut (plannen, handelingen thuis) en/of psycholoog. Heeft u een verwijzing voor de fysiotherapeut gekregen? Dan gaat u vaak aan de slag met beweegdoelen. De fysiotherapeut kijkt samen met u naar wenselijke doelen voor uw dagelijks leven. Dit is voor iedereen verschillend. Wij werken volgens de behandeladviezen van de KNGF richtlijn beroerte (2017), deze behandeladviezen zijn wetenschappelijk onderbouwd.
In het kort
- Let op mond-spraak-arm om een beroerte te herkennen en bel dan direct 112
- Een beroerte kan bestaan uit een hersenbloeding en herseninfarct
- Fysiotherapie gericht op beter bewegen in het dagelijks leven
- Meerdere soorten zorgverleners betrokken in de revalidatie
- Beroerte (CVA) is een chronische indicatie fysiotherapie
Veel gestelde vragen
Helemaal voorkomen is lastig. Het is uiteraard belangrijk om de risico’s te beperken (zie vraag 4). Wel kunt u proberen zo snel mogelijk te handelen als u vermoed dat u of iemand in uw omgeving een beroerte krijgt.
MOND-SPRAAK-ARM: hieraan kun je een beroerte herkennen. Als u deze symptomen bij uzelf of bij iemand anders herkend belt u dan direct 112.
- Lijkt de mond scheef te hangen? Vraag iemand om te lachen. Hangt de mond nog steeds scheef? Symptoom!
- Luister naar iemand zijn of haar spraak. Vraag of iemand iets wil zeggen in een volzin. Niet goed verstaanbaar? Symptoom!
- Mogelijk kan een arm of been verlamd raken bij een beroerte. Vraag diegene om beiden armen naar voren uit te strekken en vervolgens de binnenkant van de handen omhoog te draaien. Gaat 1 arm naar beneden? Symptoom!
Het kan zijn dat iemand misschien niet al deze 3, maar ook andere symptomen laat zien als ernstige draaiduizeligheid, of moeite met slikken en dat er ook dan sprake is van een beroerte. Neem bij twijfel altijd contact op met de spoedlijn van de huisarts.
Dat is moeilijk te voorspellen. Bij een TIA herstelt u wel volledig, bij een beroerte is het herstel afhankelijk van een aantal factoren. Bijvoorbeeld waar in de hersenen de beroerte heeft plaatsgevonden, de grootte van de bloeding of het infarct, hoe snel is er gehandeld en behandeld in het ziekenhuis, zijn er andere ziektes of aandoeningen aanwezig die het herstel kunnen beïnvloeden, hoe gezond is en was uw leefstijl? Een beroerte kan grote gevolgen hebben voor u en uw naasten. Een goede begeleiding is aan te raden. Uw fysiotherapeut denkt met u mee.
Hart- en vaatziekten (wat de oorzaak kan zijn van een beroerte) kan erfelijk bepaald zijn. Komen hart- en vaatziekten veel voor in uw familie? Dan kan het raadzaam zijn om te overleggen met uw huisarts.
Tips:
- Hoe moeilijk het ook is, maar stop met roken
- Leef en eet gezond
- Zorg voor een gezond gewicht
- Vermijd stress
- Controleer je bloeddruk
www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/Beroerte is een website waar veel informatie op staat.
Patientenvereniging
Uw fysiotherapeut kan u vertellen waar er in de buurt beroerte gerelateerde initiatieven zijn.